واکاوی زمانی توفان های تندری در ایران

نویسنده

چکیده

توفان های تندری یکی از پدیده های اقلیمی هستند، که به دلیل همراهی با تندر، آذرخش، جست باد، باران شدید و غیره علاوه بر آثار مثبتی که می تواند داشته باشد، موجب آسیب های فراوانی درنقاط مختلف دنیا شده است. موقعیت جغرافیایی فلات ایران در عرض های جغرافیایی میانی باعث ورود سامانه های برون حاره، جنب حاره و حاره ای در زمان های خاصی می شود. ورود برخی از این سامانه ها فراوانی رخداد این پدیده را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد. علاوه بر این به دلیل تغییر دمای سطح زمین در طول شبانه روز میزان رخداد این پدیده در ساعت های خاصی به شدت کاهش و یا افزایش می یابد. بنابراین واکاوی زمانی توفان های تندری، می تواند کمک شایانی در جهت بهبود پیش بینی پدیده باشد. بدین منظور، داده های ساعتی هوای حاضر (ww) مربوط به توفان های تندری بدون بارش یا همراه با بارش (کدهای 17و29)، توفان تندریِ ملایم و آرام و بدون تگرگ اما در بعضی اوقات همراه با برف و باران و توفان تندریِ ملایم و آرام، همراه با تگرگ (کدهای 95و96)، توفان تندریِ متلاطم، بدون تگرگ اما همراه با باران و برف و توفان تندریِ سنگین، همراه با تگرگ (کدهای 97و99) و توفان تندری ترکیبی از شن و گرد و غبار (کد98) جهت 46 ایستگاه همدید تهیه گردید. این داده ها که مربوط به یک دوره ی آماری 23 ساله (1388-1365) می باشد. فراوانی رخدادشان در مقیاس ماهانه و ساعتی محاسبه گردید. نتایج این محاسبات نشان می دهد که بیشترین فراوانی رخداد کدهای 17 و 29 مربوط به خردادماه ساعت 00:30 محلی، کدهای 95 و 96 مربوط به اردیبهشت ماه ساعت 15:30 محلی، کدهای 97 و 99 مربوط به خردادماه ساعت 03:30 محلی و کد 98 مربوط به مهرماه ساعت 18:30 محلی می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A temporal analysis of thunderstorms in Iran

نویسنده [English]

  • faride khalesi
چکیده [English]

Thunderstorms are one of the climatic phenomenon that due to their accompaniment with thunder, lighting, gust wind, etc. and in addition to their positive effects, they can produce significant damages in the worldwide. The geographic position of Iranian plateau in middle latitudes, caused tropical systems, subtropical systems and extra tropical systems to effect at spatial time. Coming some of these systems influenced the frequency of occurrence this phenomenon. Moreover, The frequency of occurrence this phenomenon reduced or increased in certain hours, due to changing the Earth's surface temperature during the day. Thus, the temporal analysis of thunderstorms can contribute to the improvement of the predictions as well as the reduction of the disaster's impact. Therefore, the current weather (ww) hourly data related to Thunderstorm, but no precipitation and Thunderstorm (with or without precipitation) (codes17, 29), Thunderstorm, slight or moderate, without hail, but with rain and/or snow and Thunderstorm, slight or moderate, with hail (codes 95,96), Thunderstorm, heavy, without hail, but with rain and/or snow and Thunderstorm, heavy, with hail (codes 97,99), Thunderstorm combined with duststorm or sandstorm (98) were provided for46 synoptic stations. These data are related to a twenty- three statistical period (1986-2009). The frequency of occurrence in monthly scale and hourly scale has been calculated. The results show that the highest frequencies codes 17, 29 is related to June at 00:30 Am, codes 95,96 is related to May at 15:30 Pm, codes 97,99 is related to June at 03:30 Am, and code 98 is related to October at 18:30 Pm.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Temporal analysis
  • Thunderstorm
  • Iran